π
Η μεγάλη ευθυγράμμιση των πλανητών
του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής
Αυτόν τον μήνα έχετε την ευκαιρία να θαυμάσετε στον νυχτερινό ουρανό μια μεγάλη πλανητική ευθυγράμμιση, κατά την οποία η Αφροδίτη, ο Κρόνος, ο Δίας και ο Άρης θα είναι ορατοί με γυμνό μάτι μετά την δύση του Ήλιου, κατά μήκος ενός τόξου που διασχίζει τον ουρανό από τα δυτικά προς τα ανατολικά. Στην μεγάλη αυτή ευθυγράμμιση μετέχουν και οι πλανήτες Ουρανός και Ποσειδώνας, οι οποίοι όμως θα είναι αόρατοι στο γυμνό μάτι.
Όταν αναφερόμαστε σε «πλανητική ευθυγράμμιση», δεν υπονοούμε ότι οι πλανήτες στοιχίζονται ο ένας πίσω από τον άλλον σε μια τέλεια ευθεία γραμμή που εκτείνεται από τον Ήλιο στον τρισδιάστατο χώρο. Αντίθετα, αυτό που υπονοείται με τον συγκεκριμένο όρο είναι ότι οι πλανήτες που μετέχουν σ’ αυτήν την «ευθυγράμμιση» απλά εμφανίζονται σε μικρή απόσταση στον ουρανό ο ένας από τον άλλο, από την δική μας οπτική γωνία στη Γη. Επομένως, η ευθυγράμμιση των πλανητών στον τρισδιάστατο χώρο δεν είναι πραγματική, αλλά φαινομενική και παρατηρείται μόνο όταν οι πλανήτες βρίσκονται στην ίδια πλευρά του Ήλιου με τον πλανήτη μας.
Η Αφροδίτη είναι το λαμπρότερο ουράνιο σώμα στον νυχτερινό ουρανό μετά την Σελήνη και εντοπίζεται εύκολα, καθώς το απόγευμα θα είναι αρκετά ψηλά στον δυτικό ουρανό. Στην ίδια περίπου περιοχή του ουρανού θα εντοπίσετε και τον Κρόνο, καθώς και τον Ποσειδώνα, ο οποίος όμως θα είναι ορατός μόνο με μικρό τηλεσκόπιο. Ο Άρης θα είναι ορατός προς τον ανατολικό ουρανό, ενώ ο Δίας, καθώς και ο Ουρανός (για την παρατήρηση του οποίου απαιτούνται κιάλια) θα βρίσκονται σχετικά ψηλότερα στον ουρανό και δυτικότερα.
Η ευθυγράμμιση των 6 πλανητών θα είναι ορατή σε όλο τον κόσμο τις επόμενες ημέρες, λίγο μετά τη δύση του Ήλιου, η καλύτερη όμως στιγμή για την παρατήρησή της εξαρτάται από την γεωγραφική σας θέση. Στην Αθήνα, για παράδειγμα, η ορατότητα του φαινομένου θα είναι η βέλτιστη στις 23 Ιανουαρίου. Αυτό ωστόσο δεν σημαίνει ότι δεν μπορείτε να την παρατηρήσετε λίγες μέρες πριν ή μετά.
Το βράδυ της 28ης Φεβρουαρίου, μάλιστα, θα ευθυγραμμιστούν και οι 7 επτά πλανήτες στην σπανιότερη ευθυγράμμιση απ’ όλες, περιλαμβανομένου δηλαδή και του Ερμή, ο οποίος όμως είναι έτσι κι αλλιώς ιδιαίτερα δύσκολο να παρατηρηθεί.
Πηγή: Parade of Planets 2025 | Planet Alignment | Planetary Alignment Today | 6 Planets Align | Star Walk
Φωτογραφία: Απεικόνιση της ευθυγράμμισης των πλανητών την 21η Ιανουαρίου, όπως φαίνεται από το βόρειο ημισφαίριο (© Vito Technology, Inc.).
π