Μέχρι τις αρχές του 17ου αιώνα, η ηλιοκεντρική θεωρία του Κοπέρνικου, η διατύπωση από τον Κέπλερ των τριών εμπειρικών νόμων που διέπουν την κίνηση των πλανητών γύρω από τον Ήλιο, και οι παρατηρήσεις με τηλεσκόπιο, τα πειράματα και οι μελέτες που πραγματοποίησε ο Γαλιλαίος, είχαν κλονίσει συθέμελα την Αριστοτέλεια φυσική φιλοσοφία και το Πτολεμαϊκό σύστημα του κόσμου. Ωστόσο, παρόλο που ο Κοπέρνικος, ο Κέπλερ και ο Γαλιλαίος συνέβαλαν καθοριστικά με τις μελέτες τους στην καθιέρωση του Ηλιοκεντρικού συστήματος, κανένας τους δεν είχε προσφέρει μία ερμηνεία ως προς το γιατί κινούνται οι πλανήτες και τι είναι αυτό που τους συγκρατεί στις ελλειπτικές τους τροχιές. Για την πρώτη, επιστημονικά τεκμηριωμένη, προσπάθεια να απαντηθούν αυτά τα ερωτήματα θα έπρεπε να περιμένουμε την διάνοια του Νεύτωνα.

Πραγματικά, στηριζόμενος στους ώμους των γιγάντων που προηγήθηκαν και αναπτύσσοντας τα νέα μαθηματικά εργαλεία που του ήταν απαραίτητα για τη μαθηματική διατύπωση των θεωριών του, ο Ισαάκ Νεύτωνας (1643-1727) διατύπωσε την πρώτη σύγχρονη φυσική θεωρία.

Στις Μαθηματικές Αρχές της Φυσικής Φιλοσοφίας, ένα από τα κορυφαία επιστημονικά συγγράμματα όλων των εποχών, που δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά στις 5 Ιουλίου 1687, ο Νεύτωνας περιγράφει την βαρύτητα και τους τρεις νόμους που διέπουν την κίνηση των σωμάτων, κατορθώνοντας παράλληλα μέσα από αυτή την θεώρηση να καταλήξει στους εμπειρικούς νόμους του Κέπλερ, που διέπουν την κίνηση των πλανητών. Ο Νεύτωνας, δηλαδή, είναι ο πρώτος επιστήμονας που αποδεικνύει ότι η κίνηση των σωμάτων στη Γη και των ουράνιων σωμάτων στο Σύμπαν υπακούν στους ίδιους φυσικούς νόμους.

Πολλά έχουν γραφτεί για τον δύστροπο χαρακτήρα του, για τον φθόνο και  την εκδικητικότητα που συχνά επιδείκνυε στις αντιπαραθέσεις του με άλλους επιστήμονες, όπως ο Flamsteed και ο Leibniz. Όμως, την επιστημονική προσπάθεια για την αποκρυπτογράφηση των μυστικών του Σύμπαντος την αντιμετώπιζε με σεβασμό και ταπεινότητα γιατί, όπως έλεγε και ο ίδιος:

«Δεν ξέρω πώς μπορεί να με βλέπει ο κόσμος, αλλά στα δικά μου μάτια φαίνομαι απλώς σαν ένα αγόρι που παίζει στην ακροθαλασσιά: πού και πού διασκεδάζω ανακαλύπτοντας ένα πιο λείο βότσαλο ή ένα κοχύλι πιο όμορφο από τα συνηθισμένα, ενώ ο μεγάλος ωκεανός της αλήθειας απλώνεται ανεξερεύνητος μπροστά μου».

Η συναρπαστική ιστορία της μετάβασης από το γεωκεντρικό στο ηλιοκεντρικό σύστημα του κόσμου και εντέλει στην διαπίστωση ότι το Σύμπαν διαστέλλεται και κατά συνέπεια ότι δεν έχει κέντρο, περιγράφεται στο βιβλίο της παράστασης Το Κέντρο του Κόσμου: Από το Γεωκεντρικό σύστημα στην διαστολή του Σύμπαντος, το οποίο μπορείτε να βρείτε στον ακόλουθο σύνδεσμο:

to-kentro-tou-kosmou_web-corr.pdf (eef.edu.gr)

Φωτογραφία: Πορτρέτο του Ισαάκ Νεύτωνα και η σελίδα τίτλου των Μαθηματικών Αρχών της Φυσικής Φιλοσοφίας

π