Όπως είναι ευρέως γνωστό το μεγαλύτερο ηφαίστειο στη Γη είναι τα Χαβανέζικο Μόνα Λόα με βάση 120 χιλιόμετρα και ύψος 8 χιλιόμετρα, ενώ το μεγαλύτερο ηφαίστειο στο Ηλιακό μας Σύστημα είναι το Όρος Όλυμπος στον Άρη με βάση 550 χιλιομέτρων, ύψος 24 χιλιομέτρων και κρατήρα με διάμετρο 80 χιλιομέτρων. Ο Άρης άλλωστε διαθέτει μερικά από τα πιο μεγάλα ηφαίστεια που έχουμε καταγράψει οπουδήποτε, αν και όλα τους έχουν πάψει να είναι ενεργά εδώ και δισεκατομμύρια χρόνια. Τα ηφαίστεια αυτά βρίσκονται σε δύο κυρίως περιοχές. Η πρώτη ονομάζεται «Θαρσίς» και εκτείνεται σε μήκος 4.000 χιλιομέτρων ενώ το ύψος της φτάνει τα 10 χιλιόμετρα. Η δεύτερη είναι η περιοχή των «Ηλυσίων» με μικρότερα ηφαίστεια που βρίσκονται σε μια έκταση τεσσάρων εκατομμυρίων χιλιομέτρων.

Στη περιοχή «Θαρσίς» εκτός από το «Όρος Όλυμπος» βρίσκουμε τρία ακόμη μεγάλα ηφαίστεια που ονομάζονται «Ασκραεύς», «Παβόνις» και «Άρσια» και έχουν διαμέτρους βάσης που κυμαίνονται από 350 έως 450 χιλιόμετρα και ύψος 15 περίπου χιλιομέτρων. Τα ηφαίστεια των «Ηλυσίων» είναι η «Εκάτη»με βάση 160 επί 175 χιλιόμετρα ενώ ο κρατήρας του έχει έκταση 103 τετραγωνικών χιλιομέτρων, τα «Ηλύσια» με βάση 420 επί 500 επί 700 χιλιόμετρα, ύψος 13 χιλιομέτρων και κρατήρα με διάμετρο 14 χιλιομέτρων. Το ηφαίστειο «Άλμπορ» τέλος έχει βάση 160 επί 150 χιλιόμετρα και κρατήρα 35 επί 30 χιλιόμετρα. Εκτός όμως από τις κύριες αυτές ηφαιστειακές περιοχές υπάρχουν πολλά ακόμη ηφαίστεια όπως το εκρηκτικό ηφαίστειο «Απολλινάρις», το «Κεραύνιο» το «Ουράνιο» και το «Οδυσσεύς» και 10 ακόμη μεγάλα ηφαίστεια.

Τα μεγάλα ηφαίστεια του Άρη είναι άλλωστε παρόμοια με αυτά που βρίσκονται στην Χαβάη. Ηφαίστεια αυτού του τύπου είναι σχετικά ήρεμα και σχηματίζουν καλδέρες και κανάλια. Η μεγάλη τους διαφορά βρίσκεται στο μέγεθός τους αφού χωρίς τεκτονικές πλάκες τα ηφαίστεια του Άρη δεν μετακινούνται κι έτσι η μία εκροή λάβας προστίθεται πάνω στην προηγούμενη. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη Γη όπου οι τεκτονικές πλάκες κινούνται κατά μήκος των ηφαιστειακών περιοχών με επιτρέποντας έτσι την δημιουργία μεγάλων ηφαιστείων.

Photo credits: NASA

π