π
Το γαλαξιακό σμήνος του Περσέα
του Αλέξη Δεληβοριά, Διδάκτορα Φυσικής

Αυτή η εκπληκτική εικόνα ελήφθη το 2023, όταν το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid εστίασε την διεισδυτική του ματιά προς το γαλαξιακό σμήνος του Περσέα. Οι επιστήμονες που ανέλυσαν τα σχετικά δεδομένα ταυτοποίησαν περίπου 1000 γαλαξίες του σμήνους, καθώς και περισσότερους από 100.000 άλλους γαλαξίες, οι οποίοι βρίσκονται ακόμη πιο μακριά, στο υπόβαθρο της εικόνας.
Πολλοί από τους αμυδρούς αυτούς γαλαξίες παρατηρούνται για πρώτη φορά και μερικοί μάλιστα βρίσκονται τόσο μακριά μας, που το φως τους ταξίδευε 10 δισ. χρόνια στο αχανές Διάστημα, μέχρι να ανιχνευθεί από το τηλεσκόπιο. Χαρτογραφώντας την κατανομή και το σχήμα αυτών των γαλαξιών, οι κοσμολόγοι θα μπορέσουν να μάθουν περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο η σκοτεινή ύλη διαμόρφωσε το Σύμπαν που βλέπουμε σήμερα.
Το γαλαξιακό σμήνος του Περσέα είναι μια από τις μεγαλύτερες δομές που έχουμε ανακαλύψει στο Σύμπαν και βρίσκεται «μόλις» 240 εκατ. έτη φωτός μακριά, ενώ απαρτίζεται από χιλιάδες γαλαξίες, βυθισμένους μέσα σε ένα αχανές νέφος υπέρθερμων αερίων. Αυτή, μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που μια τόσο μεγάλη εικόνα μάς επιτρέπει να καταγράψουμε με τόσο μεγάλη ευκρίνεια τόσους πολλούς γαλαξίες του σμήνους.
Η βασική αποστολή του διαστημικού τηλεσκοπίου Euclid είναι η διερεύνηση του «σκοτεινού» Σύμπαντος, το πώς δηλαδή η σκοτεινή ύλη και η σκοτεινή ενέργεια διαμόρφωσαν στο πέρασμα του κοσμολογικού χρόνου το Σύμπαν που παρατηρούμε. Οι δύο αυτές «σκοτεινές» μορφές ύλης και ενέργειας («σκοτεινές» με την έννοια ότι η φύση τους εξακολουθεί να μας διαφεύγει) συναποτελούν περίπου το 95% της συνολικής «υλοενέργειας» του Σύμπαντος και μόνο το υπόλοιπο 5% αντιστοιχεί στην «κλασική» ύλη που βλέπουμε γύρω μας.
Προκειμένου να διερευνήσει σε βάθος την επιρροή της σκοτεινής ύλης και της σκοτεινής ενέργειας στην εξέλιξη του Σύμπαντος, το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid θα συλλέξει δεδομένα για το σχήμα, την απόσταση και την κίνηση δισεκατομμυρίων γαλαξιών, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη και ακριβέστερη τρισδιάστατη «απεικόνιση» της κατανομής της σκοτεινής ύλης που έχει υλοποιηθεί μέχρι τώρα.
Πηγή: ESA - Euclid's first images: the dazzling edge of darkness
Μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για το διαστημικό τηλεσκόπιο Euclid στον ακόλουθο σύνδεσμο: Διερευνώντας την φύση της σκοτεινής ενέργειας και της σκοτεινής ύλης - ΙΔΡΥΜΑ ΕΥΓΕΝΙΔΟΥ
π